Destek Doku Nedir? Bitkilerde destek doku, bitkilerin canlılıklarını sürdürebilmeleri ve yapısal bütünlüklerini koruyabilmeleri için gerekli olan bir dokudur. Bu doku, bitkilerin dış etkenlere karşı direnç göstermesini sağlar. Eğer bu destek dokuları olmasaydı, bitkiler en küçük bir hava akımı nedeniyle bile devrilebilirdi. Bitkilerin şekillerini koruyabilmeleri ve dış etkilere karşı dayanıklı hale gelmeleri, destek dokular sayesinde mümkün olur. Otsu ve gelişmekte olan bitkilerde dayanıklılık, hücrelerin turgor durumu ile sağlanırken, çok yıllık bitkilerde bu dayanıklılık, çeperleri kalınlaşmış destek doku hücreleri ile sağlanır. Destek dokular, pek doku ve sert doku olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Pek Doku Pek doku, büyümekte olan genç bitkilerde, yapraklarda, çiçeklerde, meyvelerin saplarında ve bazı otsu bitkilerin gövdelerinde bulunan canlı bir dokudur. Hücrelerinde sitoplazma, çekirdek ve bazı durumlarda kloroplast bulunur. Hücreleri farklı şekillerde olabilir ve hücre çeperleri selüloz ve pektin maddelerinin birikmesi sonucu kalınlaşmıştır. Bu kalınlaşma, çeperlerin köşelerinde olursa "köşe kollenkiması", karşılıklı çeperlerde olursa "levha kollenkiması" olarak adlandırılır. Köşe ve Levha Kollenkiması Köşe kollenkiması, ballıbaba, kabak, begonya ve tütün bitkilerinde görülürken, levha kollenkiması ada çayı ve mürver ağacı gibi bitkilerde bulunur. Sert Doku Sert doku hücrelerinin tüm çeperleri kalındır ve bu hücrelerde sitoplazma ve çekirdek bulunmaz. Keten ve kenevir gibi bitkilerde, hücreleri iğ şeklinde olanlara "sklerankima lifleri" adı verilir. Sklerankima lifleri demetler halinde bulunur ve bu lifler dokuma sanayinde işlenir ve kullanılır. Armut ve ayvada bulunan yuvarlak ve köşeli hücrelere ise "taş hücreleri" denir.
Destek Doku ve Bitkisel Dayanıklılık Destek dokular, bitkilerin mekanik dayanıklılığını artırarak onların çevresel streslere karşı daha dirençli hale gelmesini sağlar. Bu dokular, bitkisel yapıların dik durmasını sağlar ve böylece bitkiler fotosentez için daha fazla ışık alabilir. Ayrıca, destek dokuların sağladığı dayanıklılık sayesinde bitkiler, rüzgar, yağmur ve diğer çevresel faktörlere karşı daha korunaklı hale gelir. |