Hayvan dokuları, belirli bir görevi yerine getirmek üzere bir araya gelmiş hücre topluluklarıdır. Hayvansal dokular, epitel doku, sinir doku, kas doku ve bağ ve destek doku olmak üzere başlıca dört gruba ayrılır. Bu dokular, görev ve yapıları bakımından aşağıdaki şekilde gruplandırılır.

Şimdi bu dokuları sırayla açıklayalım:

Epitel doku, vücudu dışarıdan ve içeriden örterek koruma görevi üstlenen dokudur. Organların dış yüzeyleri ve vücut boşluklarının iç yüzeyleri epitel doku hücreleriyle kaplanmıştır.

Vücudun yüzeyini örterek dış etkilere karşı korur. Akciğerlerin ve kılcal damarların iç yüzey kısmı tek tabakalı epitel hücreleriyle örtülüyken, derinin üst kısmında bulunan epitel hücreleri çok tabakaladır.

Vücuttan dışarıya çıkan sümük, kulak kiri, tükürük, süt ve sindirim enzimlerini oluşturur. Bu maddeler bir kanal ile vücuttan dışarıya atılır veya sindirim kanalına bırakılır.

Duyuların algılanmasını sağlar. Dokunma, ısı, basınç gibi etkileşimler duyu epitel hücreleriyle algılanır.

Canlı vücudunda en fazla bulunan dokudur. Diğer doku ve organların arasını doldurarak onları birbirine bağlar. Yumuşak organların etrafını sararak dış etkenlere karşı koruma görevi yapar.

Bağ doku hücreleri, hücre ara maddesi ve liflerden oluşur. Bu dokunun içinde bulunan protein içerikli lifler, hücreleri birbirine yapıştırır.

Omurgalı hayvanlarda kıkırdak, vücudu destekler. Omurgalılarda erken gelişimde iskelet, kıkırdaktan yapılmıştır. Daha sonra bu kıkırdak kemikleşir. Kıkırdak, eklemlerde yastık görevi görür.

Kemik dokunun oluşturduğu iskelet, hareketimizi sağlar. Canlı embriyosunun erken gelişim evresinde tüm kemikler kıkırdaktan yapılmıştır. İlk iki aydan sonra kıkırdakların kemikleştiği görülür. Kemikler, vücuda destek sağlayan ve organları koruyan bağ dokudur.

Canlı vücudu için önem taşıyan kan hücrelerinden oluşur. Kan, hormon, enzim ve oksijen gibi çeşitli maddeleri taşırken, kanamayı önleyen maddeleri de içerir.

Kas doku, kas hücrelerinden yapılmıştır. Uyarı aldığında kasılıp gevşeme hareketi yaparak çalışma, üreme, boşaltım, besinlerin sindirim kanalında taşınması, kanın vücuttaki dolaşımı gibi tüm faaliyetlerde önemli rol oynar.

Bu kaslar, iğ şeklinde uzun ve renksizdir. Kan damarlarında ayrıca mide ve bağırsakların iç kısmında bulunur.

İstemli olarak çalışır, uzundur ve silindir şeklindedir.

Bu kas, çizgili kasa göre daha kısadır. Omurgalıların kalbinde bulunup istemsiz olarak çalışır.

Sinir dokusu, içten ve dıştan gelen uyarıları alma ve iletme görevini yapar. Sinir hücreleri (nöronlar) arasında iletişimi sağlar ve vücut fonksiyonlarının düzenlenmesinde kritik rol oynar.