Bağ dokusu, vücuttaki dokular arasında boşlukları dolduran, hücreleri birbirine bağlayan ve destek sağlayan temel dokulardan biridir. Bu doku, hücreler arası boşlukları doldurarak hücreleri birbirine bağlar ve vücudun şeklinin korunmasında önemli bir rol oynar. Ayrıca, bağ dokuları hasar durumunda onarım yaparak vücudu korur ve enfeksiyonlara karşı bir savunma mekanizması oluşturur. Bağ Dokunun Bileşenleri Bağ dokusu üç ana bileşenden oluşur: hücreler, lifler ve ara maddeler. Bağ dokusunun diğer dokulardan farkı, ana bileşeninin hücre dışı maddeler olmasıdır. Hücre dışı maddeler; protein lifleri, şekilsiz temel maddeler ve doku sıvısından oluşur. Bağ Dokunun Fonksiyonları Bağ dokusu molekülleri, yapısal fonksiyonlarının yanı sıra hücre çoğalmasını ve hücre farklılaşmasını kontrol eden hormonlar için bir depo görevi görür. Ayrıca, matriks, hücreler ile kan arasında besin ve metabolik atıkların alışverişini sağlar. Bağ Dokusu Tipleri Bağ dokusunun birçok farklı tipi vardır ve bu tipler, yapısal, patolojik ve fonksiyonel farklılıklar gösterir. Bu farklılıklar, bağ dokusunun üç ana bileşeninin karışımlarında ve ölçülerinde ortaya çıkar. Kolajen lifler, tendonları, aponevrozları, organ kapsüllerini ve merkezi sinir sistemini saran zarları oluşturur. Organların iç yapısındaki trabeküller ve duvarlar, organların destek dokusunun en sağlam bileşenlerini meydana getirir. Bağ Dokunun Gelişimi Bağ dokusu, embriyonik bir doku olan mezenkimden köken alır. Mezenkim hücreleri oval ve belirgin bir çekirdek ile tanınır ve dağınık kromatin içerir. Bu hücreler, çok sayıda ince sitoplazmik uzantıya sahip olup, az sayıda lif içeren bol ve ağdalı bir ara madde içinde yer alır. Mezenkim dokusunun büyük bir kısmı, embriyonun orta tabakası olan mezodermden gelişir. Mezoderm hücreleri, bulundukları bölgeden çevredeki organlara doğru göç ederek oraya yerleşirler ve tüm bağ dokusu hücre türlerinin kökenini oluştururlar. Ayrıca, kan hücreleri, endotel hücreleri ve düz kas hücreleri gibi bazı yapılar da bu hücrelerden meydana gelir. Bağ Dokunun Hücreleri Bağ dokusuna ait bazı hücreler yerel olarak çoğalır ve bağ dokusu içinde kalır. Lökositler gibi bazı hücreler ise diğer kısımlardan gelerek geçici olarak yerleşim gösterebilirler. Bağ dokusu, epitel dokunun altında bulunur ve hücreler arası madde olan intraselüler madde, zemin maddesi ve matriks, bağ dokusu hücreleri ve fibroblastlardan oluşur. Fibroblastlar, bağ dokusunda en fazla bulunan hücrelerdir. Bağ dokusunu oluşturan hücreler, zemin maddesi ve fibroblastlar vücutta değişik şekillerde yani gevşek ya da sıkı yerleşimlerine göre sınıflara ayrılırlar. Bağ Doku Çeşitleri Embriyonik Bağ Doku
Erişkin Bağ Doku/Genel Bağ Doku
Erişkin Bağ Doku/Özel Bağ Doku
|