Epitel Doku:
Epitel doku, vücudun dış yüzeyini ve iç yüzeyini örten, sinir ve kan damarları içermeyen dokulardır. Epitel doku, bağ dokudan difüzyon yoluyla beslenir. Epitel dokular arasında ara maddeler bulunmaz ve çok az miktarda boşluklar vardır.
Epitel Dokunun Görevleri
- Vücudu dıştan gelen etkilerden korur ve yer aldığı organa destek sağlar.
- Sindirim sistemi tarafından sindirilmiş olan vitaminlerin, suyun ve besinlerin bağırsaktan emilimini gerçekleştirir.
- Akciğerlerden oksijeni alır ve karbondioksiti dışarı verir.
- Vücuda dıştan gelen uyarıların algılanmasına yardımcı olur.
- Vücuda çeşitli salgılar üretir.
Epitel doku, salgı epiteli, duyu epiteli ve örtü epiteli olarak üç kısımda incelenir.
Salgı Epiteli
Salgı epiteli, vücutta bazı salgıları üretme görevi olan hücrelerden oluşur ve bu hücreler salgı bezlerini meydana getirirler. Salgı bezleri tek hücreli bezler ve çok hücreli bezler olarak ikiye ayrılır.
- Tek Hücreli Bezler: Goblet hücreleri denilen tek hücreli bezler, yalnızca bir hücreden oluşmuştur ve vücuda mukus salgısını üretirler.
- Çok Hücreli Bezler: Çok hücreli bezler ekzokrin, karma ve endokrin gibi birçok hücreden oluşurlar.
- Ekzokrin (Dış Salgı Bezleri): Gözyaşı, tükürük bezi, süt ve ter bezleri gibi kanallı bezlerdir ve salgılarını vücudun dış kısmına veya vücut içinde bulunan boşluklara verirler.
- Karma Bezler: Mide, testis, yumurtalık, pankreas gibi hem ekzokrin hem de endokrin özellik taşıyan bezlerdir.
- Endokrin (İç Salgı Bezleri): Böbrek üstü bezi, hipofiz, timus, paratiroid, tiroit ve epifiz gibi kanalsız bezlerden oluşurlar ve vücuda hormon üretirler, salgılarını direkt olarak kana iletirler.
Duyu Epiteli
Duyu epiteli, duyu organlarında yer alır ve dış çevreden aldığı uyarıları reseptörler aracılığıyla sinir hücrelerine iletir. Duyu epiteline örnek olarak dilde bulunan tat tomurcukları verilebilir.
Örtü Epiteli
Örtü epiteli, vücudun içindeki boşlukları meydana getiren yapıların iç kısımlarını ve vücudun dış kısmını örten dokulardır. Tek tabakalı (Basit) epitel ve çok tabakalı (Birleşik) epitel olarak iki grupta incelenir.
- Tek Tabakalı Basit Örtü Epiteli: Bu epitel doku sadece bir hücre tabakasından oluşmuştur ve yassı, kübik, silindirik ve yalancı tabaka olmak üzere dört grupta incelenir.
- Tek Tabakalı Yassı Epitel: Akciğer zarı, kulak zarının iç kısımları, tükürük bezinin kanalı, kalbin iç kısımları ve boşaltım kanallarında bulunan bu epitel doku, yassı hücrelerden oluşur.
- Tek Tabakalı Kübik Epitel: Böbrek tüpleri, göz retinası, tiroit bezi, karaciğerin salgı kanalları ve salgı bezlerinde bulunan bu epitel doku, küp şeklinde hücrelerden oluşur.
- Tek Tabakalı Silindirik Epitel: Safra kesesinin iç kısmı, soluk borusu ve akciğer bronşları, yumurta kanalları, salgı bezi kanalları ve mide ve bağırsakların iç kısımlarında bulunan bu epitel doku, silindir şeklinde hücrelerden oluşur. Bu epitel hücrelerin bir kısmı mukus salgısı üretir ve bunlara goblet hücresi denir.
- Yalancı Tabakalı Epitel: Paratiroid bezi, gözyaşı bezi, östaki borusu ve erkek üretrasında bulunan bu epitel doku, düzensiz bir şekilde dizilmiş hücrelerden oluşur.
- Çok Tabakalı Örtü Epiteli: Çok tabakalı örtü epiteli, birbiri üzerine dizilmiş silindir, yassı ve kübik hücrelerden oluşur. Bu epitel doku yemek borusu ve omurgaların üst kısmında bulunan deride bulunur.
|
Mavera
26 Temmuz 2024 CumaEpitel doku gerçekten sinir ve kan damarları içermez mi? Bu durumda, epitel doku nasıl beslenir ve işlevini nasıl sürdürür?
Cevap yazAdmin
26 Temmuz 2024 CumaEpitel doku, doğrudan sinir ve kan damarları içermez, bu doğrudur Mavera. Ancak, epitel dokunun altında bulunan bazal membran ve bağ dokusu, epitel dokunun beslenmesine ve işlevini sürdürmesine yardımcı olur. Kan damarları bağ dokusunda yer aldığı için, epitel doku gerekli besinleri ve oksijeni difüzyon yoluyla bu damarlardan alır. Aynı şekilde, atık maddeler de difüzyon yoluyla uzaklaştırılır. Bu mekanizma, epitel dokunun sağlıklı kalması ve fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için yeterlidir.